sparrow

चिमणीचे घर असावे अंगणी...

रसायन मुक्त भाजीपाल्याची बाग फुलवायची म्हणजे कीड ही आलीच. आणि त्या मागोमाग त्यांचे नियंत्रण हे आलेच. मुळातच कोणतीही रासायनिक फवारणी न करता म्हणजे जैविक औषधींची फवारणी करणे म्हणजे जैवविवधतेला आपण आमंत्रित करतो. किंबहुना किड येणे हे खरं तर रसायनमुक्त बागेचे लक्षण आहे. अशा बागेतून पिकलेला भाजीपाला हाच खर्या अर्थाने आरोग्यदायी असतो. अशा बागेचे काटेकोर पणे फवारणी, खत, पाणी यांचे नियोजन केले तर कीड ही दूरच राहते. तरी सुध्दा कीड आलीच तर काही उपाय हे करावे लागतात. अनेक उपाय आहेत. हे उपाय म्हणजे रामबाण नसले तरी त्यातून बर्याचं अंशी कीड नियंत्रण साधता येते. यातील एक महत्वाचा उपाय म्हणजे चिमणीचे घरटे…

बाग फुलवतांना आपल्या बागेत चिमणीचे घरटे असणे फार आवश्यक आहे. कारण चिमणी हा पक्षी इतर पक्षांपेक्षा मानव वस्तीला राहणारा किंबहुना माणसाळलेला आहे. एकदा का चिमणी आपल्या बागेत नांदू लागली की ती इतर पक्षांनाही आंमत्रीत करते. उदाः शिंपी पक्षी, बुलबुल.

हे पक्षी आपले मित्रच असतात. पण बागेचेही मित्र असतात. पक्षाचे मुख्य अन्न म्हणजे अळ्या. बागेत अळ्या झाल्यातर त्या टिपणे हे त्यांचे मुख्य अन्न…. थोडक्यात त्यांचेसाठी मासांहरी व प्रोटीन्सयुक्त चविष्ठ भोजन…

बघा ना.. पावसाळ्यात अन्नाची मुबलकता असते. म्हणजे पावसाळा हा सर्वच जिवांसाठी प्रजननाचा काळ, कारण त्या काळातच सर्वत्र व मुबलक निसर्ग अन्न तयार करतो. झाड, वनस्पतीनां बहार येतो. त्यातील कवळी पाने हे अळ्याचे अन्न. अळ्या हे पक्षाचे अन्न म्हणून पक्षांच्या प्रजननाचा सुध्दा हाच काळ असतो.

सिमेंटच्या जंगलात चिमण्याची संख्या कमी होत चाललीय. कारण सिमेंट काही अन्न नाही, ना निवारा. पण याच सिमेंटच्या भिंती, आसरा हा त्यांच्यासाठी अधिवास, निवारा होऊ शकतो. त्यासाठी आपल्याला प्लायवूडची, पृष्ठ्याची घरे तयार करता येतात. बरीच मंडळी प्लास्टिकची घरटी तयार करतात. कृपया प्लास्टिकची घरटी तयार करू नका. त्यात उकडते. शिवाय तो रंग त्यांना आवडत नाही. त्यांना मातीचा, लाकडाचा रंग आवडतो. म्हणून रंगीत, छापिल पृष्ठ्याची खोकी वापरू नयेत.

बरेचदा लोक प्लायवूडची घरे तयार करतात पण चिमणी आतमधे जाण्याचा दरवाजा हा मोठा ठेवतात. लक्षात घ्या मोठा दरवाजा हा इतर पक्षांनाही प्रवेश देवू शकतो त्यामुळे अशी घरे चिमण्या नाकारतात. त्यामुळे त्यांचे प्रवेशव्दार हे दीड बाय दीड इंचाचे असावे.

चिमणीचे घर टांगतांना हे पावसाचे पाणी लागणार नाही अशा ठिकाणी टांगावे तसेच त्याच्या समोरील बाजू मोकळी असावी. तेथे कोणताही टप्पा नसावा. नाहीतर इतर पक्षी, मांजर तेथे जावून त्यांना असुरक्षीतता निर्माण करू शकतात. नव्याने घरटे लावतांना त्याच्या आजूबाजूला सुतळीचे तोडे ठेवावेत. त्याचे धागे पिंजून ते पिल्लांसाठी उब मिळावी म्हणून गादीसाठी वापरतता.  शक्य झाल्यास बागेत, घराभोवती पाळणे तयार करावेत. बोटाएवढ्या जाडीच्या सहा इंच लांब काठीला केवळ दोन दोर्या बांधाव्यात, त्या भक्कमपण टांगून द्यावात. यावर छान पणे ते झोके घेत संसाराची गाणी म्हणतात.

एक लक्षात आपल्या बागेत चिमण्यांना, पक्ष्यांना बोलावयाचे असेल तर त्यांच्यासाठी फेब्रवारी पासून पाण्याची व्यवस्था करावी. आणि मे महिना व जूनच्या शेवाटपर्यंत त्यांना दाण्याची व्यवस्था करावी. कारण या दिवसात त्यांना बाहेर कुठेही अन्न मिळत नाही. त्यांनतर पावासाळ्यात बाग फुलतेच. शक्य झाल्यास बागेत बाजरी, ज्वारीची दाणे पेरावीत. त्याला आलेल्या कणसांवर त्यांना नाचत गात ताव मारता येतो.

टांगले घरटे आणि आल्या चिमण्या असे होत नाही. चिमणी हा पक्षी जोडीने नव्या घराभोवती पाच ते बारा महिणे या निरिक्षण करतात. कोण येते कोण जाते. हे तपासून पाहतात. मगच त्याची जोडी पिल्लांना जन्म देण्याचे ठरवते.

आपल्या बागेत, घराभोवती पक्षांची बाळंतपण होतांना व त्यांचे संगोपन करतांना खूप आनंद वाटतो. हा घास चिऊचा, हा घास कावूचा.. ही आठवण आपल्या बालपणाची स्मृती ताज्या करतात.

आमच्या कडे चिमणीचे प्लायवूडची घरटी विकत मिळतात. आपण पूर्व नोंदणी केल्यास अधिक प्रमाणात तयार करू ठेवता येतील.

टीपः लेख आवडल्यास लेखा प्रती आपण एच्छिक आर्थिक योगदान करू शकता. phone pay 9850569644

संदीप चव्हाण, गच्चीवरची बाग, नाशिक.

By Gacchivarchi Baug Nashik

Grow, Guide, Build, Procuts. Sale N Services: hi, Welcome to My Grow Orgranic - Gacchivarchi baug Gardening Youtube Channel. i am sandeep chavan, Nashik Maharashtra. 23 years studied in grow organiclay in urban Farming n 13 years field experiece . Growing organiclay my Passion And profestion. terrace garden Expert, i am sharing here my work of vegetables Gardening Tips, Tricks n Ideas. You get all the helpful info on Urban Home Gardening, how to build a terrace vegetable garden, Kitchen garden in Hindi n marathi. vegetable gardening for beginners, gardening tips, how to Grow plants in a pot, bags, lands n terrace. , how to grow organic vegetables at home, Organic fertilizer and its uses and techniques like seed germination, growing plants, cuttings, Fertilizers, Soil types, pest control, Garden Decor Idea, Garden Science, Tips & Tricks. how to understand soil machanisum . home made pesticides. lots of ideas. expenrence want share with you. i also run Online gardening course, weekly live session. grow vegetables. guide digitaly, build setups. sale gardening products n E books also. lets join us n grow your own food at your own yard. i like to create Shorts, Youtube Shorts n Video. sandeep chavan. gacchivarhi baug. #vegetablegardeningingrowbags #growbagsepicgardening #groworganic गच्चीवरची (विषमुक्त भाजीपाल्याची) बाग अर्थात ऑरगॅनिक भाजीपाल्याची बाग. आम्ही पूर्ण वेळ काम करतो. गच्चीवरची बाग या पर्यावरणपुरक उद्मशीलता नाशिक शहरात रूजवत आहोत. गच्चीवरची बाग या उपक्रम येत्या मार्च २०२१ मधे १० व्या वर्षात पदार्पण करत आहे. शहरात गच्चीवर S.M.A.R.T पध्दतीने विटांचे वाफ्यामधे, अन्नपूर्णा बॅग्जसमधे वेलवर्गीय, कंदमुळं, पालेभाज्या, फळभाज्या, रानभाज्या अशा सर्वच प्रकारचा विषमुक्त भाजीपाला अर्थात ऑरगॅनिक व नैसर्गिक पध्दतीनी भाजीपाला पिकवून दिला जातो. तसेच फळझाडे, औषधी वनस्पती, फूलझाडे यांचेपण संगोपन केले जाते. या विषयीच्या सर्वच कामांना अर्थात कचरा व्यवस्थापन, होमकंपोस्टींगव गच्चीवरील बाग, टेरेस फार्म अशा सर्वच कामाना २००१ पासून शिकायला सुरवात झाली. थोडक्यात या विषयीच २१ वर्षाचा अनुभव पाठीशी असून मागील आठ वर्षापासून नाशिक शहरात या विषयावर पूर्ण वेळ काम करत आहे. आमचे काम हे Grow, Guide, Build, Products Sale N Services in Nashik या पंच अंगाने सुरू आहे. जणू एकाद्या वनस्पतीचे पंचाग समजूया. घरी पिकवलेल्या भाज्या या औषधाप्रमाणे असतात. त्याचे पंचाग हे म्हणजे मूळ, खोड, पान, फूल, फळ हे जसे कामास येते तसेच आमचे काम मराठी व हिंदी भाषिक बांधवासाठी उपयोगी आहे. गच्चीवरची बाग हे प्रातिनिधीक नाव आहे. पण त्यास विविध नावाने ओळखले जाते. टेरेस फार्मिग, गच्चीवरील बाग, गच्चीवरील माती विहरहीत बाग, सेंद्रीय शेती, अंगणातील परसबाग, हिरवा कोपरा, बाल्कनी गार्डन, संक्यूलंटस व कॅकट्स गार्डन, होम गार्डन, नेचर गार्डन, किचन गार्डन, गच्चीवरील ऑरगॅनिक भाजीपाल्याची बाग, Roof Top Garden, Terrace Garden, सज्जा पर सब्जी, छत पर खेत, बागवानी, Innovative Garden अशा विविध नावाने ओळखली जाते. आम्ही नैसर्गिक कचरा व्यवस्थापनाचेही काम करतो. तसेच आपल्याला भाजीपाला आपल्या घरी फुलवायचा असेन तर त्यासाठी विविध उत्पादने तयार केली आहे. सध्या आमच्याकडे बावन्न प्रकारच्या सेवा व सुविधा उपलब्ध आहेत. ज्यात माती, खत, Booster, Insects Control उपलब्ध आहे. लोकांनी घरच्या घऱी भाजीपाला पिकवण्यासंदर्भात सहज सोपे समजेल असे साधे पण विज्ञान आधारीत तंत्र विकसीत करणे, त्याविषयीचे ज्ञान उपलब्ध करून देणं. त्यातून नैसर्गिक पध्दतीने भाजीपाल्याची बाग फुलवता येईल. अधिक माहितीसाठी आमचा Blog Subscribe करा.

Grow Organic
error: Content is protected !!
%d bloggers like this: