श्रेणी: coloum

सदर लेख लोकसत्ता- चतुरंग पुरवणीत प्रकाशीत झाला आहे. जवळपास ३९ लेखांची लेखमाला प्रकाशीत झाली आहे. बाग प्रेमीसाठी सादर करत आहे.

बाग कोण व कशासाठी साकारू शकतं?

आपण गृहिणी असाल, निवृत्ती घेतली असेल, नोकरदार असाल, विद्यार्थी असाल. तर नक्की बाग साकारू शकता. झीरो बजेट व झीरो मेन्टेनन्स या आधारावर ‘गारबेज टू गार्डन’ हा टप्पा आपल्याला साकारता येतो. अर्थात आपल्या प्रत्येकाच्या वयोगटानुसार बागेचे महत्त्व व त्याची गरजही भिन्न भिन्न असते. जसे गृहिणींसाठी सात दिवसाचे विविध प्रकारच्या चवींचे चहा तयार करणे ही गरज असते किंवा रोजचे पदार्थ चविष्ट बनवणाऱ्या कढीपत्ता, कोथिंबीर, लिंबू , टोमॅटो, मिरची इ.गरज असेल किंवा अगदी आरोग्यदायी गव्हाच्या तृणरसपर्यंत आपल्याला घरची बाग फुलवता येते. देवपूजेला लागणाऱ्या फुलापानांपासून तर अगदी रोज रसायनमुक्त भाजीपाला उत्पादनापर्यंत आपल्याला मजल मारता येते. बाजारात मिळणाऱ्या त्याच त्याच भाज्यापासून तर रानभाज्यापर्यंत आपल्याला चव चाखता येते.

अर्थात आपली गरज काय आहे, हे निश्चित करणे गरजेचे आहे. तसेच बाग आपल्या स्वतच्या आनंदासाठी, समाधानासाठी फुलवायची आहे की केवळ हौस म्हणून याचाही विचार केला पाहिजे. कारण आपली गरज किती आहे यावरून बागेला आपल्याकडून महत्त्व दिलं जातं.

गच्चीवरची बाग, संदीप चव्हाण, नाशिक.

आपल्याला लेख आवडल्यास नक्कीच लाईक, शेअर करा.. आमच्या पर्यावरण कार्याचा, नावाचा उल्लेख करावा. ही विनंती…

व्हिडीओ पहाः Sandeep chavan Terrace Farming

============================================================================

टीपः १) सदर लेख लोकसत्ता- चतुरंग पुरवणीत पूर्व प्रकाशीत झाला आहे. जवळपास ४० लेखांची लेखमाला प्रकाशीत झाली आहे. सदर लेखमालेचे पुस्तक रूपात (Version 2, Edition 1) प्रकाशीत करणेकामी सर्वप्रकारचे प्रकाशन संस्कार पूर्ण झाले आहेत. पंरतू पैशाअभावी पुस्तक प्रकाशीत करणे अडचणीचे आहे. पर्यावरण हेतूसाठी काही आर्थिक मदत करू इच्छित असल्यास आपले स्वागत आहे. आपले नाव आर्थिकमदत म्हणून पुस्तकात प्रकाशीत केले जाईल.. (आमची कोणतीही संस्था नाही. हे व्यक्तिगत व कौटुंबिक पातळीवर पर्यावरण संवर्धनाचे काम चालू आहे)

२) सद्य स्थितीत गच्चीवरची बाग (Version-1, Edition 2)- व्दितीय आवृत्ती हे पुस्तक विक्रीसाठी उपलब्ध आहे. लोकसत्ता -चुंतुरंग पुरवणीत प्रकाशीत केलेले लेख हे ग.बा. २०१३ आवृत्तीपेक्षा वेगळया स्वरूपाची मांडणी केली आहे.

गच्चीवरची बाग, संदीप चव्हाण, नाशिक.

http://www.gacchivarchibaug.in

Email: sandeepkchavan79@gmail.com

website
http://www.gacchivarchibaug.in

website https://atomic-temporary-145492773.wpcomstaging.com

profile
https://about.me/sandeepchavan

cover story https://udyojak.org/gachchivarchi-baug-success-story/

YouTube https://www.youtube.com/channel/UCIUZVOtKaSvV1DqTmFnKR5Q

facebook page

my link http://www.mylinq.in/9850569644

https://organic-vegetable-terrace-garden.business.site/

👆वरील link ही गच्चीवरची बाग नाशिक ची आहे. आपण या site वर click करून आपला review नोंदवावा. आपल्या या एका प्रयत्नाने आम्ही करत असलेले पर्यावरण पुरक काम व निःशुल्क मार्गदर्शन लोकांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी मदत होईल.
संदीप चव्हाण नाशिक.

सदर लेख लोकसत्ता- चतुरंग पुरवणीत प्रकाशीत झाला आहे. जवळपास ४० लेखांची लेखमाला प्रकाशीत झाली आहे. बाग प्रेमीसाठी सादर करत आहे.

३) उपलब्ध नैसर्गिक संसाधने.(साधन संपत्तीः)

३) उपलब्ध नैसर्गिक संसाधने.(साधन संपत्तीः) ३) उपलब्ध नैसर्गिक संसाधने.(साधन संपत्तीः) ३) उपलब्ध नैसर्गिक संसाधने.(साधन संपत्तीः) ३) उपलब्ध नैसर्गिक संसाधने.(साधन संपत्तीः) ३) उपलब्ध नैसर्गिक संसाधने.(साधन संपत्तीः) ३) उपलब्ध नैसर्गिक संसाधने.(साधन संपत्तीः) ३) उपलब्ध नैसर्गिक संसाधने.(साधन संपत्तीः) ३) उपलब्ध नैसर्गिक संसाधने.(साधन संपत्तीः) उपलब्ध नसíगक संसाधने म्हणजे काय तर घरातील ओला नसíगक/ जैविक कुजणारा कचरा, परिसर व बागेतील सुका पालापाचोळा, नारळाच्या शेंडय़ा..रसवंतीवर मिळणारे उसाचे चिपाड, खरकटे पाणी अर्थात हे वापरावयाचे एक वेगळे व्यवस्थापन विज्ञान तर आहेच पण त्याचे घरच्या घरी उत्तम खतही तयार करता येते.

अर्थात हे खतही विविध प्रकारे व सहज सोप्या-साध्या तंत्रातूनही साध्य करता येते. यातून ‘गारबेज टू गार्डन’ ही संकल्पनाही प्रत्यक्षात उतरवता येते. घरातील कचरा बागेसाठी व बागेतील उत्पन्न घरासाठी अशी चांगली सांगड घालता येते. असा हा बाजार मुक्त पर्यायाचा विचार केल्यास आपली बाग आनंदाने फुलते, बहरते आणि त्याचा हळूहळू परतावा मिळू लागतो.

गच्चीवरची बाग, संदीप चव्हाण, नाशिक.

आपल्याला लेख आवडल्यास नक्कीच लाईक, शेअर करा.. आमच्या पर्यावरण कार्याचा, नावाचा उल्लेख करावा. ही विनंती…

व्हिडीओ पहाःZero waste-City Farming

============================================================================

टीपः १) सदर लेख लोकसत्ता- चतुरंग पुरवणीत पूर्व प्रकाशीत झाला आहे. जवळपास ४० लेखांची लेखमाला प्रकाशीत झाली आहे. सदर लेखमालेचे पुस्तक रूपात (Version 2, Edition 1) प्रकाशीत करणेकामी सर्वप्रकारचे प्रकाशन संस्कार पूर्ण झाले आहेत. पंरतू पैशाअभावी पुस्तक प्रकाशीत करणे अडचणीचे आहे. पर्यावरण हेतूसाठी काही आर्थिक मदत करू इच्छित असल्यास आपले स्वागत आहे. आपले नाव आर्थिकमदत म्हणून पुस्तकात प्रकाशीत केले जाईल.. (आमची कोणतीही संस्था नाही. हे व्यक्तिगत व कौटुंबिक पातळीवर पर्यावरण संवर्धनाचे काम चालू आहे)

२) सद्य स्थितीत गच्चीवरची बाग (Version-1, Edition 2)- व्दितीय आवृत्ती हे पुस्तक विक्रीसाठी उपलब्ध आहे. लोकसत्ता -चुंतुरंग पुरवणीत प्रकाशीत केलेले लेख हे ग.बा. २०१३ आवृत्तीपेक्षा वेगळया स्वरूपाची मांडणी केली आहे.

गच्चीवरची बाग, संदीप चव्हाण, नाशिक.

http://www.gacchivarchibaug.in

Email: sandeepkchavan79@gmail.com

website
http://www.gacchivarchibaug.in

website https://atomic-temporary-145492773.wpcomstaging.com

profile
https://about.me/sandeepchavan

cover story https://udyojak.org/gachchivarchi-baug-success-story/

YouTube https://www.youtube.com/channel/UCIUZVOtKaSvV1DqTmFnKR5Q

facebook page
https://www.facebook.com/%E0%A4%97%E0%A4%9A%E0%A5%8D%E0%A4%9A%E0%A5%80%E0%A4%B5%E0%A4%B0%E0%A4%9A%E0%A5%80-%E0%A4%AC%E0%A4%BE%E0%A4%97-%E0%A4%A8%E0%A4%BE%E0%A4%B6%E0%A4%BF%E0%A4%95-page-163326204300631/

my link http://www.mylinq.in/9850569644

https://organic-vegetable-terrace-garden.business.site/

👆वरील link ही गच्चीवरची बाग नाशिक ची आहे. आपण या site वर click करून आपला review नोंदवावा. आपल्या या एका प्रयत्नाने आम्ही करत असलेले पर्यावरण पुरक काम व निःशुल्क मार्गदर्शन लोकांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी मदत होईल.
संदीप चव्हाण नाशिक.

सदर लेख लोकसत्ता- चतुरंग पुरवणीत प्रकाशीत झाला आहे. जवळपास ३९ लेखांची लेखमाला प्रकाशीत झाली आहे. बाग प्रेमीसाठी सादर करत आहे.

२)गच्चीवरची बाग – उपलब्ध जागा आणि वस्तू …

उपलब्ध जागाः कुंडीतील बाग फुलवण्यासाठी उपलब्ध जागा व वस्तू कोणत्या तर आपण राहतो त्या ठिकाणी जी जागा उपलब्ध असेल ती. उदा गच्ची, बाल्कनी, खिडकी, इमारतीतीलमधील जिना, फ्लॅटच्या दाराबाहेरील छोटासा कोपरा किंवा घर-बंगला-अपार्टमेंट, शाळा, कंपनीच्या परिसरातील कोणतीही उपलब्ध जागा.

उपलब्ध वस्तूः आता उपलब्ध वस्तू म्हणजे काय तर बाजारात प्लॅस्टिक, माती, सिमेंटच्या विविध आकाराच्या, रंगीबेरंगी कुंडय़ा व प्लॅस्टिकच्या बॅगाही उपलब्ध असतात. प्रथम आपल्याला कुठे बाग फुलवायची याचे नीट नियोजन करावे.. जागेचा अधिकाधिक वापर कसा करता येईल याचा विचार करावा.. व त्याप्रमाणे कुंडय़ाचे प्रकार, त्यातील सहज हाताळता येतील, अशा कुंडय़ाची किंवा पिशव्याची निवड करावी.

हा झाला एक सरळधोपट पण खर्चीक मार्ग.. आपल्याला आत्ताच यावर खर्च नाही करायचा, असे ठरवले असेल तर तसेही अनेक वस्तूंत बाग उत्तमरीत्या फुलवता येते.. दुधाची पिशवी, वेताचे करंडे, टोपल्या, तुटलेले टब, गळक्या बादल्या, माठ, प्लॅस्टिकचे उभे आडवे काप केलेले ड्रम, सिमेंटच्या गोण्या, विटांचे वाफे किंवा टाकाऊ बॅनर.. अगदी तुटलेल्या बेसिनपासून ते बुटापर्यंत व पाण्याच्या बाटलीपासून तर पाणी शुद्ध करणाऱ्या एखाद्या निकामी प्युरिफायपर्यंत.. कापडाच्या पिशवीपासून तर तेलाच्या डब्यापर्यंत.. अगदी केळीच्या कापलेल्या खांबापासून तर प्लॅस्टिकच्या तीन इंच पाइपापर्यंत.. व लाकडाच्या खोक्यापासून तर पृष्ठय़ापर्यंत.. म्हणूनच उपलब्ध जे जे.. ते ते आपले.

 फुलांची, फळझाडांची, भाजीपाल्याची बाग फुलवायची म्हणजे बागेसाठी प्रामुख्याने लाल माती, कोकोपीट, गांडूळ व इतर खते, तयार रोपे, बी- बियाणे आणणे, याशिवाय पर्याय नाही, असे आपण मानतो. पण यांना खूप सारे पर्याय आहेत व ते सहज साध्य आहेत.

गच्चीवरची बाग,  संदीप चव्हाण, नाशिक.

आपल्याला लेख आवडल्यास नक्कीच लाईक, शेअर करा.. आमच्या पर्यावरण कार्याचा, नावाचा उल्लेख करावा. ही विनंती… 

व्हिडिओ पहाः Organic Terrace Farming by Sandip Chavhan, Nasik, Maharashtra

============================================================================

टीपः १) सदर लेख लोकसत्ता- चतुरंग पुरवणीत पूर्व प्रकाशीत झाला आहे.  जवळपास ४० लेखांची लेखमाला प्रकाशीत झाली आहे. सदर लेखमालेचे पुस्तक रूपात (Version 2, Edition 1) प्रकाशीत करणेकामी सर्वप्रकारचे प्रकाशन संस्कार पूर्ण झाले आहेत. पंरतू पैशाअभावी पुस्तक प्रकाशीत करणे अडचणीचे आहे. पर्यावरण हेतूसाठी काही आर्थिक मदत करू इच्छित असल्यास आपले स्वागत आहे.  आपले नाव आर्थिकमदत म्हणून पुस्तकात प्रकाशीत केले जाईल.. (आमची कोणतीही संस्था नाही. हे व्यक्तिगत व कौटुंबिक पातळीवर पर्यावरण संवर्धनाचे काम चालू आहे)

२) सद्य स्थितीत गच्चीवरची बाग (Version-1, Edition 2)- व्दितीय आवृत्ती हे पुस्तक विक्रीसाठी उपलब्ध आहे. लोकसत्ता -चुंतुरंग पुरवणीत प्रकाशीत केलेले लेख हे ग.बा. २०१३ आवृत्तीपेक्षा वेगळया स्वरूपाची मांडणी केली आहे.  (सदर लेख  मालिका पुस्तक स्वरूपात – रंगीत आवृत्ती प्रकाशीत करण्यासाठी आर्थिक मदतीची गरज आहे. आपण अर्थ सहाय्य केल्यास पुस्तिका इतरांपर्यंत पोहचवण्यास नक्कीच मदत होईल. आपले योगदान सन्मानपूर्वक पुस्तकाच्या प्रथम पानावर प्रकाशीत केले जाईल, आपले छोटेसे योगदान ही आमच्यासाठी बहूमुल्य असणार आहे)  

गच्चीवरची बाग,  संदीप चव्हाण, नाशिक.

http://www.gacchivarchibaug.in

Email: sandeepkchavan79@gmail.com

सदर लेख लोकसत्ता- चतुरंग पुरवणीत प्रकाशीत झाला आहे. जवळपास ३९ लेखांची लेखमाला प्रकाशीत झाली आहे. बाग प्रेमीसाठी सादर करत आहे.

१)सुरवात…

शहरातील रोजच्या धावपळीचा, त्याच त्याच कामांचा ताण आणि शीण येतोच. मनाला विरंगुळा म्हणून कधी वाचन करतो तर कधी चित्र वाहिन्यांवर फेरफटका मारत असतो. पण मन.. मन तसंच राहातं.. एकटं.. उदास.. शिणलेलं.. काही तरी शोधत असतं.. पण सापडत नाही.. ते सैरभैर धावतच असतं. मनातले विचार काही वेळ का होईना पण बाजूला ठेवून निवांतपणा, आनंदाचे दोन क्षण अनुभवता येईल असं काही तरी हवं असतं. ते सापडतं..

खिडकीतून दूरवर दिसणारे किंवा बागेतील एखादे झाड किंवा इतरांच्या गॅलरीत निरागसपणे डोलणारी रंगीबेरंगी फुलं पाहून.. आपल्याला थोडं निवांत वाटतं, मन सुखावतं.. डोळ्यांना बरं वाटतं. आणि नकळत आपल्याकडेही असं एखादं कुंडीत फुलाचं झाडं असावं असा विचार मनात येतो..

विचार मनात आला की बुद्धी आपल्याला सावध करते. तर्क करून ते खोडून काढते.. कशाला कट कट.. कुंडय़ा आणा, झाडं आणा.. रोज रोज पाणी घाला.. खत घाला, कीड पडते.. बरं त्याविषयी विचारायला जावं तर कुणाला विचारावं असे एक ना अनेक प्रश्न.. जाऊ दे असं म्हणून.. खिडकीतून समोरचीच झाडं बघून विषय सोडून देतो.पण ही कुंडीतील बाग फुलवणं आपल्या, कुटुंबाच्या आरोग्यासाठी हितावह आहे. बाजारात रासायनिक खतांचा मारा झालेली भाज्या-फळे असताना, घरची ताजी-टवटवीत भाजी तीही सेंद्रिय पद्धतीने फुलवता येईल, हा विचारही करायला हवा ना! चला तर मग, घरच्या घरी सकस भाज्या कशा पिकवू शकतो ते पाहूया अधिक विस्तृतपणे.

गच्चीवरची बाग, संदीप चव्हाण, नाशिक.

आपल्याला लेख आवडल्यास नक्कीच लाईक, शेअर करा.. आमच्या पर्यावरण कार्याचा, नावाचा उल्लेख करावा. ही विनंती…

व्हीडिओ पहाः Nashik : Plantation On Roof top Of building

============================================================================

टीपः १) सदर लेख लोकसत्ता- चतुरंग पुरवणीत पूर्व प्रकाशीत झाला आहे. जवळपास ४० लेखांची लेखमाला प्रकाशीत झाली आहे. सदर लेखमालेचे पुस्तक रूपात (Version 2, Edition 1) प्रकाशीत करणेकामी सर्वप्रकारचे प्रकाशन संस्कार पूर्ण झाले आहेत. पंरतू पैशाअभावी पुस्तक प्रकाशीत करणे अडचणीचे आहे. पर्यावरण हेतूसाठी काही आर्थिक मदत करू इच्छित असल्यास आपले स्वागत आहे. आपले नाव आर्थिकमदत म्हणून छापिल पुस्तकात प्रकाशीत केले जाईल.. (आमची कोणतीही संस्था नाही. हे व्यक्तिगत व कौटुंबिक पातळीवर पर्यावरण संवर्धनाचे काम चालू आहे)

२) सद्य स्थितीत गच्चीवरची बाग (Version-1, Edition 2)- व्दितीय आवृत्ती हे पुस्तक विक्रीसाठी उपलब्ध आहे. लोकसत्ता -चुंतुरंग पुरवणीत प्रकाशीत केलेले लेख हे ग.बा. २०१३ आवृत्तीपेक्षा वेगळया स्वरूपाची मांडणी केली आहे.

(सदर लेख  मालिका पुस्तक स्वरूपात – रंगीत आवृत्ती प्रकाशीत करण्यासाठी आर्थिक मदतीची गरज आहे. आपण अर्थ सहाय्य केल्यास पुस्तिका इतरांपर्यंत पोहचवण्यास नक्कीच मदत होईल. आपले योगदान सन्मानपूर्वक पुस्तकाच्या प्रथम पानावर प्रकाशीत केले जाईल, आपले छोटेसे योगदान ही आमच्यासाठी बहूमुल्य असणार आहे)

गच्चीवरची बाग, संदीप चव्हाण, नाशिक.

http://www.gacchivarchibaug.in

Email: sandeepkchavan79@gmail.com